Olea europaea (Ô-liu/Olive) - Hướng dẫn chăm sóc
(English below)
Tưởng khó nhưng lại không khó, đó là trải nghiệm chăm sóc cây Olive suốt hơn 1 năm của vườn NOTH. Tuy nhiên dù là cây dễ chăm đến mấy thì cũng cần có bí quyết, bạn hãy xem kĩ về vị trí ánh sáng cho cây “tại đây” trước khi tìm hiểu về cách tưới cây nhé.
*** Hướng dẫn này chỉ áp dụng cho cây do vườn NOTH thuần dưỡng và sử dụng giá thể trồng từ vườn NOTH!
1 – Ánh sáng, nước tưới
Bạn hãy xem kĩ vị trí đặt cây ở nhà có lượng ánh sáng như thế nào, lượng ánh sáng ấy tương đương với lượng ánh sáng nào được mô tả dưới đây thì tưới cây theo cách được hướng dẫn ở phần đó.
LÝ TƯỞNG là vị trí mà cây có thể phát triển ổn định nhất.
TỐI THIỂU là nơi mà cây sẽ chậm lớn, không quá xum xuê và tươi tốt nhưng vẫn tạm đủ để cây duy trì sự sống.
QUÁ SỨClà nơi có lượng ánh sáng quá gắt đối với nhu cầu của cây, để đây cây có thể sẽ bị kiệt sức, mất nước dẫn đấy cháy lá, héo toàn bộ.
CHỊU ĐỰNG là nơi cây đang phải nhịn đói, có cây chịu đói được lâu, có cây thì không thể.
-
Lượng ánh sáng: Nắng trực tiếp LÝ TƯỞNG
Là nơi có nhiều nắng trực tiếp 6-8h/ngày (sân vườn ngoài trời, sân thượng không có mái che)
Tần suất tưới dựa vào thời tiết:
- Nắng: Hàng ngày (tưới đủ)
- Nóng (trên 35 độ): Thêm 1 lần trong ngày (tưới ít)
- Râm: Cách ngày hoặc khi đất khô 2 đốt ngón tay (tưới đủ)
- Âm u/nồm ẩm: Sau 1 ngày khi đất khô 2 đốt ngón tay (tưới ít)
- Mưa: Không cần tưới -
Lượng ánh sáng: Lúc nắng lúc râm LÝ TƯỞNG
Là nơi có nắng trực tiếp 2-4h/ngày (sân thượng có mái che, ban công hướng nắng, sát cửa kính)
Tần suất tưới dựa vào thời tiết:
- Nắng: Cách 1 ngày (tưới đủ)
- Nóng (trên 35 độ) hoặc hanh khô: Hàng ngày (tưới đủ)
- Râm: Cách 1-2 ngày hoặc khi đất khô 2 đốt ngón tay (tưới đủ)
- Âm u/nồm ẩm: Sau 1-2 ngày khi đất khô 2 đốt ngón tay (tưới ít)
- Mưa: Không cần tưới (nếu mưa ướt cây) -
Lượng ánh sáng: Bóng râm/Tán xạ TỐI THIỂU
Nhiều ánh sáng tự nhiên nhưng không có nắng trực tiếp (ban công trong ngõ, cách cửa kính 1-2m)
Tần suất tưới dựa vào thời tiết:
- Nắng: Cách 2 ngày hoặc khi đất khô 2 đốt ngón tay (tưới ít)
- Nóng (trên 35 độ) hoặc hanh khô: Cách 1 ngày (tưới ít)
- Râm: Cách 1-2 ngày hoặc khi đất khô 2 đốt ngón tay (tưới đủ)
- Âm u/nồm ẩm: Sau 1-2 ngày khi đất khô 2 đốt ngón tay (tưới ít)
- Mưa: Không cần tưới (nếu mưa ướt cây) -
Lượng ánh sáng: Gần như không có ánh sáng CHỊU ĐỰNG
Hoàn toàn không có ánh sáng tự nhiên (cách xa cửa kính, góc nhà, văn phòng chỉ có đèn trần)
Không cần tưới, chỉ tưới khi đem cây ra vị trí có lượng ánh sáng lý tưởng.
- Nắng, nóng (trên 35 độ): Cách 4-5 ngày hoặc khi thấy đất khô, đem cây ra vị trí lý tưởng để tưới vào buổi sáng (tưới đủ), sau 1-2 ngày có thể đem lại vào nhà.
- Râm, mát: Cách 5-6 ngày hoặc khi thấy đất khô, đem cây ra vị trí lý tưởng để tưới vào buổi sáng (tưới đủ), sau 1-2 ngày có thể đem lại vào nhà.
Loại nước
- Nước máy để qua đêm (để hả bớt Clo, Flo)
- Nước lọc (RO, Nano, UF)
- Nước mưa (chỉ nên áp dụng với cây để ngoài trời)
Lưu ý thêm:
Ánh sáng = Thức ăn của cây. Quang hợp là quá trình hấp thụ ánh sáng để tạo thành các hợp chất hữu cơ làm nguồn thức ăn cho cây. Trong quá trình này, nước đóng vai trò chuyển hóa các chất dinh dưỡng nuôi toàn bộ cơ thể thực vật. Lượng nước mà cây dùng sẽ phụ thuộc chính vào quá trình quang hợp mạnh hay yếu.
Các khoảng thời gian trên chỉ mang tính chất tương đối chứ không chính xác tuyệt đối, không có công thức nào cụ thể cho việc tưới cây.
Cây dùng nước ít hay nhiều phụ thuộc chính vào lượng ánh sáng mà cây hấp thụ trong ngày (ví dụ trời nắng cây được quang hợp mạnh thì nó sẽ dùng nước nhiều, trời âm u nó sẽ dùng nước ít, khi không có ánh sáng nó sẽ gần như không cần tới nước) và nhiệt độ không khí (ví dụ trời nóng cây sẽ cần hút thêm nhiều nước để làm mát, trời lạnh thì ngược lại).
Chỉ cần tưới thêm khi và chỉ khi đất/giá thể trồng đã khô gần hết. Tốc độ khô sẽ phụ thuộc vào tốc độ dùng nước của cây (như trên) và các điều kiện thời tiết như nhiệt độ (trời nóng đất bốc hơi nước nhanh hơn trời mát), độ ẩm (trời nồm đất lâu khô hơn khi trời hanh khô), sự lưu thông khí (trời gió đất nhanh khô hơn), chất liệu chậu (chậu đất nung hút nước nhanh hơn chậu gốm hoặc xi măng).
Tất cả những lưu ý trên nghe qua thì có vẻ phức tạp, thực chất những thông tin này chỉ mang tính chất nhắc nhở để bạn nhớ. Chăm cây không phải là việc đi tìm ra một công thức hoàn hảo để tưới cây cho chuẩn 100%, chăm cây thật ra là quan sát, cảm nhận và hỗ trợ tối đa giúp cây phát triển một cách tự nhiên.
3 – Phân/thuốc:
Trong giá thể (đất) của vườn NOTH đã có lượng dưỡng chất vừa đủ, có thể sử dụng thêm các loại phân hữu cơ dạng tan chậm hoặc tưới. Chỉ bón thêm khi đặt cây ở nơi có ánh sáng lý tưởng. Hỏi tư vấn từ vườn NOTH trước khi sử dụng thêm bất kì loại phân/thuốc nào.
4 – Lưu ý quan trọng
Nên:
- Tưới cây vào buổi sáng (6-9h). Nếu đặt cây trong nhà nơi thiếu sáng, có thể đem cây ra ngoài từ tối hôm trước để tưới vào sáng hôm sau.
- Tưới nhiều khi trời nắng nóng, tưới ít (hoặc không cần tưới) khi trời mưa nồm ẩm.
- Cắt tỉa lá cũ, lá vàng héo tạo điều kiện cho lá mới phát triển.
Không nên:
- Đặt cây quá lâu ở nơi thiếu thốn ánh sáng.
- Tưới cây buổi tối, khi không có ánh sáng.
- Tưới cây theo lịch cố định (ví dụ 2-3 lần/tuần)
- Tưới trực tiếp bằng nước máy